rose information in marathi : गुलाब हे अतिशय सुंदर फूल आहे, ज्याला हिंदीत गुलाब म्हणतात. साधारणपणे, हे गुलाबाचे फूल जगभरातील जवळजवळ प्रत्येकाला आवडते, कारण ते सुंदर आहे तसेच खूप छान सुगंध देखील प्रदान करते. या फुलांच्या रोपामध्ये अनेक लहान, किंचित टोकदार काटे असतात आणि ते झुडूपाच्या स्वरूपात वाढते. पण तुम्हाला माहीत आहे का, हे सुंदर आणि सुवासिक गुलाबाचे फूल कसे उगवले जाते, त्याचे किती प्रकार आहेत, इत्यादी.
चला तर मग जाणून घेऊया, या अतिशय सुंदर गुलाबाच्या फुलाबद्दल, ते कोणत्या प्रकारचे आहे, ते कसे वाढवले जाते, त्याचे किती प्रकार आहेत इत्यादी.
गुलाब फुलांची माहिती मराठी | Rose information in marathi | rose in marathi
| इंग्रजी नाव | Rose |
| हिंदी नाव | गुलाब |
| वैज्ञानिक नाव | रोझा |
| कुटुंब | Rosaceae |
गुलाबाचा परिचय – rose flower information in marathi
हे गुलाब हे Rosaceae कुटुंबातील मऊ फूल आहे, ज्याचे वैज्ञानिक नाव Rosa आहे. हे गुलाब एक अतिशय सुंदर फूल आहे, ज्याच्या बहुतेक प्रजाती आशिया, युरोप आणि उत्तर अमेरिका इ. हे गुलाबाचे फूल लाल, गुलाबी, पांढऱ्या इत्यादी अनेक रंगांमध्ये आढळते. या गुलाबाची लाल आणि फिकट गुलाबी फुले मुबलक प्रमाणात आढळतात, जी खूप प्रसिद्ध आहेत. या फुलाच्या पाकळ्या अतिशय मऊ आणि छान असतात. या पाकळ्या फुलावर सर्वत्र उमलल्या आहेत, त्यामुळे फूल खूप सुंदर दिसते.
या गुलाबाच्या फुलाची झाडे खूप काटेरी असतात, ती झुडुपांसारखी वाढतात. ही एक सदाहरित वनस्पती आहे, जी साधारणपणे 4 ते 6 मीटर उंचीपर्यंत पोहोचू शकते. या वनस्पतीच्या फांद्या पूर्णपणे काट्याने वेढलेल्या असतात, ज्या सामान्य वनस्पतीच्या फांद्यांपेक्षा किंचित मजबूत असतात. या फुलाची पाने फांद्या आणि फुलांखाली हिरव्या रंगाची असतात. ही पाने सामान्यतः गोलाकार आणि अंडाकृती आकाराची, किंचित दातेदार पट्टे असतात. या पानांचा वरचा पृष्ठभाग किंचित गुळगुळीत असतो आणि या पानांचा खालचा पृष्ठभाग थोडा खडबडीत हलका हिरवा असतो.
साधारणपणे या गुलाबाच्या फुलाच्या 1000 पेक्षा जास्त प्रजाती जगभरात आढळतात. या गुलाबाची लागवड अनेक देशांमध्ये मोठ्या प्रमाणात केली जाते. भारतातील लोक या फुलांच्या रोपाला त्यांच्या घरांमध्ये आणि बागांमध्ये शोभेच्या वनस्पती म्हणून मोठ्या प्रेमाने लावतात, जी रोपट्यासोबत दिसायला आणखी सुंदर दिसते. भारतात १२ फेब्रुवारी हा दिवस ‘रोज डे’ म्हणून साजरा केला जातो. हे गुलाबाचे फूल दोन प्रेमी किंवा जोडप्यांसाठी खूप महत्वाचे मानले जाते, ज्यामध्ये एक जोडीदार त्यांच्या दुसऱ्या जोडीदाराला गुलाब देऊन आनंदी आणि प्रभावित करतात.
Read Also – Dhokla recipe in marathi
वाण
1) पांढरा गुलाब : हे पांढर्‍या रंगाचे गुलाब हे अतिशय सुंदर फूल आहे, जे पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात भरपूर प्रमाणात आढळते. हे पांढरे गुलाबाचे फूल मैत्रीच्या मजबूत बंधनांचे प्रतीक म्हणून देखील ओळखले जाते. हे सर्व वयोगटातील लोकांसाठी एक लोकप्रिय फूल आहे, जे एका झुडूप वनस्पतीमध्ये वाढते.
२) लाल गुलाब : हे लाल गुलाब हे अतिशय सुंदर आणि सुवासिक फूल आहे, जे साधारणपणे पाहण्यास अतिशय सोपे असते. हे फूल प्रामुख्याने दोन प्रेमी वापरतात, ज्यामध्ये प्रियकर आपल्या मैत्रिणीला लाल गुलाबाचे फूल देऊन आपले प्रेम दाखवतो.
3) काळा गुलाब: हा काळा गुलाब सामान्यतः पूर्णपणे काळा नसतो, त्याचा रंग हलका काळा असतो. असे मानले जाते की आजपर्यंत संपूर्ण जगात असा एकही गुलाब सापडला नाही, ज्याचा रंग पूर्णपणे काळा आहे. या गुलाबाचा वापर प्रामुख्याने परफ्यूम बनवण्यासाठी केला जातो.
४) गुलाबी गुलाब : ही गुलाबी गुलाबाची फुले दिसायला खूप सुंदर दिसतात आणि ती खूप सुवासिकही असतात. या फुलाची झाडे हलकी झुडुपे आहेत, त्यांच्या सर्व फांद्यांमध्ये लहान काटे आहेत. याचा उपयोग एक प्रकारचा सुवासिक परफ्यूम बनवण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
वनस्पतींचे वर्गीकरण
साधारणपणे, या गुलाबाच्या रोपाची पोत, झाडाची लांबी आणि फुलांचा आकार इत्यादींचा विचार करून त्याची एका आधारावर पाच वर्गात विभागणी केली जाते, जी पुढीलप्रमाणे दिली आहे.
हायब्रीड चहा: या वर्गातील झाडे उंच, झुडूप असतात, जी हलकी पसरतात. अशा वनस्पतीमध्ये, एका फांदीमध्ये फक्त एक फूल उमलते, जे खूप सुंदर आणि मोठे असते.
फ्लोरिबुंडा: या फ्लोरिबुंडा वर्गाच्या वनस्पतीची फुले मोठी असतात, परंतु संकरित चहाच्या वर्गाच्या फुलांपेक्षा लहान असतात. अरेबियन नाईट्स, एडिसन, एव्हरग्रीन, प्रेमा आणि अरुणिमा इत्यादी फुलणाऱ्या या वर्गातील वनस्पतीच्या फांद्यामध्ये अनेक फुले येतात.
पॉलिंथा: पॉलींथा वर्गातील रोपे सामान्यतः कुंडीत आणि बागांमध्ये घराबाहेर लावण्यासाठी वापरली जातात. ही फुले क्लस्टरमध्ये वाढतात, ज्यामध्ये अनेक गुलाब असतात.
सूक्ष्म: या वर्गातील वनस्पतींमध्ये वाढणारी फुले लहान असतात. याशिवाय या वर्गाची पाने व फुलेही लहान असतात, ज्यांना बेबी रोझेस किंवा मिनी गुलाब इ.
क्रीपर रोझ : या वर्गाच्या झाडांच्या फांद्या वेलीसारख्या वाढतात, म्हणून या वर्गाला क्रीपर रोझ असे म्हणतात. या वनस्पतीच्या फांद्या सपोर्टच्या सहाय्याने उभ्या आहेत, ज्याची फुले खूप सुंदर आहेत.
इतिहास – information about rose in marathi
या गुलाबाच्या फुलाच्या इतिहासात असे मानले जाते की या गुलाबाच्या फुलाची लागवड सुमारे 5000 वर्षांपूर्वी चीनमध्ये सुरू झाली होती. त्या काळी गुलाबाच्या फुलांची एक सुंदर प्रजाती निळ्या रंगाची असायची, जी काही काळानंतर नामशेष झाली. इराकमधील अ‍ॅसिरिया या राज्याच्या राजपुत्राला पिवळे गुलाब खूप आवडायचे. मुघल साम्राज्याच्या काळात मुघल सम्राटाची पत्नी नूरजहाँ हिला लाल गुलाब खूप आवडत होता. अनेक गुलाबाच्या बागा प्राचीन काळातील सम्राटांनी स्थापन केल्या आहेत. युरोपातील दोन देशांचे राष्ट्रीय फूल गुलाब होते, त्यात एका देशाचे राष्ट्रीय फूल पांढरे गुलाब आणि दुसऱ्या देशाचे राष्ट्रीय फूल लाल गुलाब होते. प्राचीन काळी नूरजहाँने परफ्यूम बनवण्यासाठी या गुलाबाचा शोध लावला होता. याशिवाय भारताचे पहिले पंतप्रधान “पंडित जवाहरलाल नेहरू” यांचे आवडते फूल लाल गुलाब होते.
उपयोग आणि फायदे
हे गुलाबाचे फूल कसे वापरले जाते ते खाली दिले आहे.
या गुलाबाच्या फुलाचा वापर अनेक प्रकारचे अत्तर बनवण्यासाठी केला जातो, ज्याचा सुगंध खूप चांगला असतो.
याच्या पानांमध्ये एक प्रकारचा औषधी गुणधर्म असतो, ज्याचा उपयोग औषधी म्हणून करता येतो.
या गुलाबाच्या फुलामध्ये आढळणारे औषधी गुणधर्म अनेक आजार दूर करण्यासाठी वापरले जातात.
या गुलाबाच्या पाकळ्या सजावटीसाठी वापरतात.
त्याची रोपे शोभेची वनस्पती म्हणूनही लावली जाऊ शकतात.
याचा उपयोग अनेक प्रकारची औषधे तयार करण्यासाठी केला जातो.
या गुलाबाच्या फुलात व्हिटॅमिन सी मुबलक प्रमाणात आढळते.
गुलाब व्यतिरिक्त, आपण घरी सहजपणे झेंडूची फुले लावू शकता.
शेती
साधारणपणे, या गुलाबाच्या रोपाची लागवड अगदी सहजपणे करता येते, ज्याला वाढण्यासाठी जास्त प्रयत्न करावे लागत नाहीत. चला तर मग जाणून घेऊया, या गुलाबाची लागवड कशी केली जाते.
हवामान: साधारणपणे, हे गुलाबाचे फूल लावण्यासाठी, ते सौम्य हवामान असलेल्या ठिकाणी लावा. हे गुलाबाचे रोप सौम्य उबदार हवामान आणि सौम्य थंड हवामानात वाढू शकते, परंतु ते दंव सहन करू शकत नाही. ऑगस्ट ते नोव्हेंबर दरम्यान याची लागवड सहज करता येते.
जमीन: या गुलाबाच्या रोपासाठी, अशी जमीन आवश्यक आहे, जी हलकी सुपीक आहे.
गुलाब कसे वाढवायचे
जर तुम्हाला तुमच्या घरी किंवा बागेत गुलाबाचे रोप लावायचे असेल तर तुम्ही खाली नमूद केलेल्या पद्धती वापरून ते लावू शकता.
ही गुलाबाची रोपटी बिया आणि फांद्यांमधूनही उगवता येते.
जर तुम्ही या गुलाबाची लागवड करण्यासाठी बियाणे वापरत असाल तर बियाणे योग्यरित्या तयार करा आणि हलक्या ठिकाणी लावा.
रोप लावण्यासाठी, एका रोपापासून दुसऱ्या रोपाचे अंतर सुमारे 10 सेमी असावे.
काही दिवसात बियाणे अंकुरण्यास तयार होईल आणि काही दिवसांत रोप देखील तयार होईल.
रोप लावण्यासाठी, नवीन वनस्पती किंवा त्याच्या फांद्या लावा.
आवश्यकतेनुसार झाडाला वेळोवेळी पाणी देत रहा.
हे गुलाबाचे रोप हलके वाढल्यानंतर ते एका भांड्यात किंवा भांड्यात ठेवता येते.
या गुलाबाचे रोप पूर्णपणे तयार होऊन फुलण्यासाठी किमान 30 ते 40 लागतात.
काळजी कशी घ्यावी
गुलाबाचे रोप लावण्यासाठी जास्त मेहनत घ्यावी लागत नाही, चला तर मग जाणून घेऊया गुलाबाची काळजी कशी घ्यायची:
या फुलाची लागवड केल्यानंतर झाडाची वेळोवेळी छाटणी करत राहा जेणेकरून रोप सुंदर दिसेल.
गुलाबाचे रोप रोज सकाळी सुमारे ३ ते ४ तास उन्हात सोडावे जेणेकरून रोपाची योग्य वेळी वाढ होईल.
झाडाला गरजेनुसार पाणी टाकावे म्हणजे झाडाला कोणतीही अडचण येणार नाही.
या फुलांच्या रोपामध्ये रासायनिक खतांचा किंवा खतांचा फारच कमी वापर केला जातो.
हे एक सुगंधित फूल आहे, ज्याचा वास चांगला आहे, त्यामुळे त्यात काही कीटक पकडले जाऊ शकतात, हे टाळण्यासाठी, कीटकनाशकांचा वापर केला जाऊ शकतो.
या झाडाची वेळोवेळी काळजी घ्या जेणेकरून झाड खराब होणार नाही आणि असे झाल्यास त्यात औषध फवारले जाऊ शकते.
मनोरंजक तथ्य
हे गुलाब जगभरातील सर्व लोकांचे आवडते फूल आहे.
हे सौंदर्य आणि सुगंधी सुगंध यासाठी ओळखले जाते.
हे गुलाबाचे फूल प्रेमाचे प्रतीक मानले जाते.
या गुलाबाच्या फुलाची बायबलमध्ये चर्चा आहे.
या फुलापासून सुगंधी परफ्यूम तयार केले जातात.
